Doğaya Durak Yarışması kolokyum ve sergisi, inceleme gezileri ile birlikte gerçekleşti…

___

Sergi ve kolokyum

Doğaya Durak Yarışması kolokyum ve sergisi Acıpayam Havuzlu Çarşı oditoryumunda gerçekleşti. Etkinliğe, Kanyon girişinde uygulanmak üzere seçilen ‘Silüet’ adlı projenin sahipleri; Ahmet Batuhan Akdemir, Alpcan Balcı, Hazal Özkan, yarışma jürisinde yer alan DYMD kurucu üyeleri; And Akman, Burcu Kındır, Erkan Alışan, Melih Aşanlı ve Merve Titiz Akman, Acıpayam Belediye Başkanı Hulusi Şevkan ile DYMD üyeleri ve belediye yetkilileri katıldılar.

Doğaya Durak Acıpayam Otobüs Durakları Uygulamalı Tasarım Yarışması

Doğal Yapı Malzemeleri ve Yöntemleri Derneği- DYMD ve Acıpayam Belediyesi ortaklığında düzenlenen, toplumsal fayda, çevre bilinci ve mimarlık kültürünü odağına taşıyan; ‘Doğaya Durak Acıpayam Otobüs Durakları’ Uygulamalı Tasarım Yarışması seçilen tasarımların duyurusu ile 12 Eylül’de sonuçlanmıştı. Tüm meslek gruplarına açık olan yarışmaya 198 kayıt yapılmış ve 37 proje teslim edilmişti. Jürinin 3 turda elemeden geçirerek yaptığı değerlendirmede; iki proje farklı durak noktaları için uygulamaya hak kazanmış, 3 proje uygulamaya hak kazananlar ile birlikte ilk beş seçkisine dahil edilerek aynı grupta sergilenmeye hak kazanmıştı. Ayrıca 14 proje sergilemeye hak kazanmıştı, projelerin tamamını ve yarışma bültenini dymd.org.tr/yarisma sayfası üzerinden inceleyebilirsiniz.

_______

Kolokyumdaki konuşmalar

Yarışma Kolokyumunda Açılış konuşmasını yapan And Akman yarışma fikrine ilham olan ‘Bus Stop’ projesinden bahsetti. Bu proje, gelişmiş ve sürdürülebilir kırsal yerleşime örnek gösterilebilecek Voralberg bölgesinde hayata geçmişti. Otobüs duraklarını birer tasarım öğesine dönüştüren ‘Bus Stop’ projesi, hem uluslararası bilinirliği olan mimarlarla çalışılmasını, hem de yerel ustaların emeği ile çoğunlukla doğal yapı malzemeleri kullanılarak benzersiz otobüs durakları oluşmasını sağlamıştı. Böylece otobüs durakları, özel tasarımları sayesinde, bulundukları küçük kasabaları dünya çapında ilgi odağına dönüştürmüştü.

Devamında Merve Titiz Akman, yarışma esaslarını ve sürecini, jüri ve raportörlerin deneyimlerini özetleyerek aktardı. Yarışma, tüm meslek gruplarına açık olması, ücretsiz katılımı, otobüs duraklarını tasarlanabilecek ara mekanlar olarak ele alması, ödül olarak yerinde uygulamayı belirlemesi açısından yenilikçi içerik ve süreçler geliştirilmesini sağladı.

Kanyon girişinde uygulanmak üzere seçilen Silüet adlı 6 numaralı proje sahiplerini temsilen Alpcan Balcı’nın yaptığı konuşmada ise yerinde uygulama imkanının proje ekibini fazlasıyla heyecanlandırmış olmasının yanı sıra, yarışmanın DYMD tarafından açılmış olması ile organizasyon ortağı Acıpayam Belediyesi’nin Kanyon ve Uçarı Göleti’nde doğal çevreyi gözeten bütüncül bir anlayışla düzenlemeler ve yapıları hayata geçirmiş olmasının kendilerine güven vermiş olduğunu belirttiler.

DYMD ve Acıpayam Belediyesi arasındaki ilişkileri kuran dernek kurucu üyemiz Erkan Alışan, Acıpayam Kanyon ve Uçarı göletindeki tüm düzenlemeleri ve yapıları projelendirerek uygulamıştır. Kendisi, bu uzun soluklu süreçte doğal çevreye uyumlu altyapı düzenlemelerinin yanı sıra taş, sıkıştırılmış toprak ve ahşap yapılar inşaa etmiş. Tüm bu süreçte Belediye Başkanı Hulusi Şevkan’dan tam destek almış olduğunu belirterek, Başkanın ekolojik hassasiyetleri doğrultusunda DYMD ile işbirliklerinin devam edeceği ve Doğaya Durak Yarışmasında kazanan projelerin üretim ve inşaatını, gerekli hazırlık süreci de dikkate alınarak, 2023 yılı Mayıs ayı sonunda tamamlanmayı hedeflediklerini belirtti.

Acıpayam Belediye Başkanı Hulusi Şevkan, sanat ve kültürün günlük uğraşlarımızın ötesinde hepimizin ruhunu beslediğini, Acıpayam’daki iyi yaşam halini sağlayacak onların; erişilebilirlik, altyapı ve sosyal hizmetlerin yeterliliğinin ötesinde Kanyon ve Uçarı göleti gibi nitelikli rekreasyon alanlarının yanı sıra yerine ait, çağdaş mekânsal çözümler olduğunu belirtti. Doğaya Durak Yarışması vesilesiyle merkez ve kanyon durak noktalarına sürdürülebilir, yenilikçi ve nitelikli mekânsal çözümler getirebilecek olmanın yaşam alanına değer katmasının yanı sıra örnek oluşturacağını vurguladı. Uygulamaya hak kazanan ilk iki projenin yerinde uygulamasının bir başlangıç olacağını, gönlünden geçenin otobüs hattı boyunca belli köylere de ilk beş seçkisinden diğer projeleri uygulamak olduğunu belirtti.

______

İnceleme Gezileri

Kolokyumun ardından yarışma sergisi katılımcılar tarafından gezildi, katılımcılar sergideki proje fikirlerinin çoğunu ilham verici buldu. Devamında Acıpayam’ın Keloğlan mağarası, Yazır ilçesinde ahşap konstrüksiyonlu tarihi Hacı Ömer Ağa camii ve Yeniköy’de muhtarın eşliğinde duvar resimleri incelenerek ilçe gezildi.

Ertesi güne Erkan Alışan’nın rehberliğinde Kanyon gezisi ile başlandı. Giriş kısmında kayalık yapıya dayanan ve çevredeki taşlar/kayalar kullanılarak üretilen mekanlar incelendi. Kanyona giriş yapısı sıkıştırılmış toprak kolonlardan ve duvarlardan oluşuyor. Çatısının üstü toprak ile örtülmüş, tavan ise saz kamışı ile kaplanmış. Giriş alanı, yapım yöntemi itibariyle, doğal parklar için ezber bozan öncü bir uygulama. Kanyondaki tüm köprüler ahşap, yürüyüş parkurları taş veya mıcır kullanılarak elde edilmiş.

Aynı gün neredeyse tümü kerpiç yapılardan oluşan ve eski mimari dokusunu koruyan Akalan yerleşimi ziyaret edildi ve bir kerpiç yapı yakından incelendi. Yerleşimdeki kerpiç yapıların, Aydın Kültür Varlıkları tarafından koruma altına alındığı öğrenildi. İncelenen yapı 30 yıldır bakım görmemiş üstelik dış cepheleri uzun süredir toprak sıvasız olmasına rağmen iyi durumda olduğu tespit edildi. Ayrıca yapıya sonradan eklenen, 20 senelik blok bimsten yapılmış tek katlı ek binanın dış cephesinin, kerpiç yapıya göre çok daha yıpranmış olduğu gözlendi. 

Devamında Uçarı Gölet alanını ziyaret edildi. Gölet etrafına taş ve ahşap yürüyüş yolları yapılmış. Gölet üstünde ahşap çardaklar ve onlara bağlanan ahşap köprüler yapılmış. Ayrıca iki katlı restoran alanı yine ahşaptan yapılmış. Göletin devamındaki ağaçlık alan da yürüyüş ve mangal alanları olarak düzenlenmiş.